Znak - Szlak pieszy żółty

Kod szlaku: KP–4055–y

Leosia – Błędno (im. Hoffmanna, szlak pieszy, żółty)

Leosia - Żur - leśna kryżówka k. Grzybka - Tleń - Stara Rzeka- Błędno

4.36 (86%) - 11 głosy

40 km

Pobierz ślad GPS: KML | GPX

Spis treści:   Mapa trasy | Opis  | Komentarze

Mapa

Opis

Tekst publikowany dzięki uprzejmości Bractwa Czarnej Wody i GOK w Osiu

 

Szlak „Alfonsa Hoffmanna” ( KP–4055–y), o długości 42,7 km – znaki żółte, miejscami trudny technicznie. Trasa: wzdłuż Wdy: Błędno – Stara Rzeka – Tleń – Grzybek – Żur – Gródek – Leosia.

 

Żółty szlak turystyczny im. Alfonsa Hoffmanna wiedzie z Błędna do Leosi. Inicjatorami jego wytyczenia byli członkowie Koła Terenowego nr 1 w Osiu Towarzystwa Miłośników Borów Tucholskich. Szlak prowadzi lasami wzdłuż Wdy oraz brzegów Zalewów: Żurskiego i Gródeckiego. Na trasie widoki doliny Wdy, pomniki przyrody, elektrownie wodne: Żur i Gródek. Budowniczym i dyrektorem tych elektrowni był prof. Alfons Hoffmann.

 

  • Błędno – Stara Rzeka. Początek szlaku w Błędnie na szosie: Śliwice – Skórcz (skrzyżowanie ze szlakiem niebieskim Partyzantów AK oraz czerwonym Szlakiem Jezior Kociewskich). W pobliżu, na prawym brzegu Wdy, znajduje się pole biwakowe. Szlak prowadzi szosą, w kierunku Łubów i Skórcza, kilkadziesiąt metrów od skraju doliny Wdy. W niektórych miejscach po wejściu w las odsłaniają się ładne widoki na płynącą niżej rzekę. Na skrzyżowaniu asfaltowych dróg szlak skręca w prawo w kierunku Osia. Wkrótce zmiana nawierzchni na brukową (2,8 km – tu granica województw pomorskiego i kujawsko-pomorskiego). Po krótkim odcinku szlak skręca ponownie w prawo w leśną drogę. Dalej prowadzi sosnowym lasem, miejscami w bezpośrednim sąsiedztwie Wdy, z pięknymi widokami na jej zakola. Na skrzyżowaniu kilku dróg leśnych (7,8 km) w prawo w dół, po nasypie, odchodzi droga do tzw. „Zwalonego Mostu”. Szlak prowadzi leśną drogą, w wielu miejscach piaszczystą, do drogi asfaltowej w Starej Rzece.

 

  • Stara Rzeka – Tleń. Szlak skręca w lewo na szosę. Z prawej strony most na rzece i węzeł szlaków turystycznych. Po obu stronach Wdy zabudowania wsi Stara Rzeka. Z szosy szlak wiedzie w prawo na drogę prowadzącą między lasem a wsią. Nieco dalej mija łowiska pstrąga, stary cmentarz ewangelicki, siedliska i łąką wiedzie do rzeki Wdy. Uwaga! Brak przejścia na drugą stronę rzeki – kładka zniszczona. Na całej trasie zniszczenia po przejściu trąby powietrznej. Aby kontynuować wędrówkę szlakiem, należy wrócić do węzła szlaków na moście w Starej Rzece i dalej przejść szlakiem niebieskim do miejsca spotkania z naszym, żółtym szlakiem. Obydwa wspólnie wyznaczają trasę przez kilka najbliższych kilometrów. Odcinek bardzo trudny – prowadzi na przemian drogą i ścieżką, niekiedy bardzo wąską i zarośniętą. Niebawem odchodzi w górę na krawędź doliny i opuszcza Starą Rzekę. Wkracza na dziki odcinek, prowadzący ścieżką pośród liściastego lasu.Tu również wiatrołomy po tornadzie. Dalsza część ścieżki zarośnięta, czasem podmokła, sporo przy niej pokrzyw. Schodzi w dół doliny, gdzie napotyka na liczne źródliska, powalone drzewa i dociera do starego pomostu nad Zalewem Żurskim. Tu w prawo odchodzi niebieski szlak w kierunku leśniczówki Czarna Woda – dawniej bazy harcerskiej Hufca Bydgoszcz. Na przeciwnym brzegu osada Piekło (też Mały Tleń). Szlak po zboczu wznosi się, biegnie lasem i wkrótce łączy się z czarnym i prowadzi do Tlenia (17,6 km).

 

  • Tleń – Grzybek. Dalej wiedzie przez mosty na Prusinie i Wdzie. Po prawej stronie skwer z kamieniem i tablicą upamiętniającą postać prof. Alfonsa Hoffmanna oraz 4-metrowe drewniane rzeźby. Możemy tu ujrzeć postać grzybiarza, leśnika i wędkarza oraz sylwetkę ryby zwanej kleniem (jak głosi legenda – od nazwy tej ryby pochodzi nazwa wsi Tleń). Przy tablicy szlaków turystycznych koło restauracji „Samotnia nad Wdą” (17,8 km) szlak żółty wraz z czerwonym wiodą w górę po lewej stronie szosy.

UWAGA!

Za mostem, po prawej stronie drogi a lewej zalewu, zaczyna się ścieżka prowadząca nad brzegiem do zapory w Żurze (obecnie brak bezpośredniego wejścia na tę ścieżkę). Jest to pozostałość dawnej „Promenady Hoffmanna”, oznakowanej kiedyś malowanymi na biało kamieniami. Idąc tą ścieżką, dotrzemy do żółtego szlaku przed mostem kolejowym. Znaczna część szlaku nad zalewem prowadzi właśnie tą przedwojenną trasą.

 

Szlak czerwony odchodzi w lewo, żółty dociera do zbiorowej mogiły przy szosie Tleń – Osie i parkingu leśnego (18,7 km). Przechodzi przez szosę, wchodzi w las i wiedzie do śródleśnej łąki, zwanej „Śledziowe”. Dalej kluczy wąską, krętą, słabo widoczną ścieżką. i dociera do Zalewu Żurskiego. Jego brzegiem prowadzi do mostu kolejowego w Tleniu (19,9 km). Przed torami po lewej pomnikowy, częściowo pokryty porostami, głaz narzutowy. Szlak prowadzi pod mostem i dalej biegnie wzdłuż zalewu, początkowo brzegiem, później wzdłuż krawędzi doliny. Na wzniesieniu skręca w prawo i dociera do placu Zagórskiego (20,9 km). Na skarpie w pobliżu cztery pomnikowe dęby. Po zejściu nad wodę wspaniały widok na Zalew Żurski. Od placu szlak wiedzie do zatoki zwanej Chłopem (21,3 km). Tu skręca w lewo i prowadzi wzdłuż zatoki. Schodzi w dół do mostku przeprowadzającego na drugą stronę Chłopa. Z lewej bagna i łąki. Szlak okrąża rozlewisko, wkracza do liściastego lasu i dociera do utwardzonej drogi prowadzącej ze Starni na Zatoki (22,8 km). Drogą kieruje się w prawo w stronę Zatok i wkrótce odbija w lewo. Biegnie wzdłuż zatoki Dyżurznia (23,2 km) aż do drogi asfaltowej: Osie – Grzybek (w prawo do Grzybka, w lewo do Osia), którą  przekracza (24,7 km).
UWAGA!

Droga: Starnie – Zatoki prowadzi do punktu widokowego nad Zalewem Żurskim. Ścieżka odchodząca w lewo przed punktem widokowym idzie przez las do krańca półwyspu, skąd rozciąga się widok na Zalew i most drogowy na trasie: Osie – Grzybek.

 

  • Grzybek – Elektrownia Żur. Żółty szlak wiedzie drogą między działami leśnymi w pobliżu Wdy, dociera do plaży zwanej Paradis (25,7 km). Dalej biegnie ścieżką brzegiem jeziora zaporowego (Zalewu Żurskiego). Omija niewielkie zatoczki, cieki wodne i dociera do skraju lasu (27,8 km). Wzdłuż tego lasu prowadzi do asfaltowej drogi. Skręca w prawo i wkracza do Wałkowisk. Ponownie skręca w prawo i drogą prowadzi do jazu na kanale Elektrowni Żur (29,4 km).

 

UWAGA!

Za jazem na wprost zapora na Wdzie, stare koryto Wdy, plaża, kąpielisko i pole biwakowe. Za zaporą figura Matki Boskiej- „Gwiazda Morza”.

Z jazu szlak wiedzie wzdłuż kanału po betonowych płytach w kierunku elektrowni. Dociera do mostu, z którego rozciąga się widok na kanał, jak i zamek wodny elektrowni. Za mostem w prawo aż do budynków Elektrowni Wodnej w Żurze (30,3 km).

 

UWAGA!

Możliwość zwiedzania elektrowni po uzyskaniu pozwolenia Zarządu Spółki Elektrownie Wodne w Samociążku.

 

  • Elektrownia Żur – Gródek. Szlak dociera do skrzyżowania z szosą, skręca w prawo w kierunku Drzycimia, przekracza most na Wdzie między Zalewem Żurskim a zaczynającym się niewiele poniżej Zalewem Gródeckim. Dalej aleją przydrożną (pomnikowe dęby, lipy drobnolistne, klony jawory) do osady leśnej Spławie (32,0 km). Tu szlak żółty skręca w lewo w tzw. „czarną” drogę (w prawo odchodzi asfaltowa droga do Grzybka).

2.     Szlak wkracza do sosnowego lasu i niebawem skręca w lewo w stronę Wdy (droga pożarowa Nr 1 – 33,2 km). Trasa słabo oznakowana, liczne utrudnienia, zarośnięte ścieżki. Jedynie turyści zdecydowani na pokonywanie bezdroży i umiejący orientować się w terenie mogą dalej poruszać się szlakiem. Można też wędrować utwardzoną drogą aż do ponownego spotkania szlaku blisko zapory w Gródku. Szlak wkracza przez bramę na teren zapory (37,9 km). Z prawej – stare koryto Wdy, z lewej – Zalew Gródecki.

3.    Za zaporą, lekko w lewo zjazd na drogę z płyt betonowych. Tu miejsce poświęcone pamięci Karola Wojtyły a w wodzie odrestaurowana figura Matki Boskiej. Dalej drogą betonową, wzdłuż kanału Wdy. Po ok. 800 m szlak schodzi z drogi, skręca w prawo i leśną drogą prowadzi do zabudowań miejscowości Gródek.Szlak wkracza na drogę asfaltową, z prawej Gimnazjum im. Alfonsa Hoffmanna w Gródku. Przy szkole żółty szlak skręca w lewo i dochodzi do szosy: Krąplewice – Gródek – Drzycim (po prawej stronie kościół parafialny).

 

  • Gródek – Leosia. Szlak przecina drogę asfaltową, skręca lekko w lewo w drogę osiedlową – ul. Kwiatową. Dociera do cmentarza (40,2 km), skręca ścieżką w prawo w kierunku starego koryta Wdy. Miejscami znaki zniszczone, niewidoczne. Przechodzi na drugą stronę koryta. Dalej szlak biegnie leśnymi ścieżkami do kładki na wartkiej w tym miejscu Wdzie. Uwaga na strome zbocza. Z kładki widok na pozostałości po zniszczonym moście kolejowym, w dali – na wysoki most kolejowy na trasie Laskowice Pomorskie – Wierzchucin. Za Wdą żółty szlak spotyka się z niebieskim im. ks. dr. Władysława Łęgi, archeologa i etnografa pomorskiego.

 

Od kładki żółty szlak prowadzi razem z niebieskim pod górę wzdłuż dawnego nasypu kolejowego, następnie wchodzi na drogę wiodącą wzdłuż torów do dawnej stacji kolejowej Leosia. Stacja Leosia – koniec szlaku żółtego (42,7 km). W pobliżu stacji (ok. 1,5 km) pomnik przyrody nieożywionej Diabelski Kamień.

 

Tekst pochodzi z przewodnika “GMINA OSIE – PRZEWODNIK TURYSTYCZNY” wydanego przez Gminny Ośrodek Kultury w Osiu we współpracy z Bractwem Czarnej Wody.


Tekst udostępniony przez Włodzimierza Bykowskiego – malarza, fotografa, autora przewodników po regionie.

 

Interesujący, fragmentami wręcz zachwycający szlak, którego przebieg prowadzi wzdłuż płynącej meandrami dolnej Wdy. Najlepiej trasa prezentuje się w okolicach Tlenia; mamy tu malownicze, liściaste lasy porastające brzeg rzeki, przyroda jest dzika, spontanicznie manifestująca swą siłę i żywotność. Technicznie szlak należy do trudnych, pozwala sprawdzić umiejętności jazdy terenowym rowerem. Liczne niespodzianki na drodze, nieprzebrane chaszcze, wąskie ścieżki i przeprawy przez rzekę, to atrakcje dla prawdziwych miłośników przełajowej jazdy rowerem.

ODCINEK: przystanek PKP Leosia – skrzyżowanie z szlakiem im. Zyglera-Zagłoby koło Grzybka (18,3 km)

Od przystanku kolejowego w Leosi kierujemy się na zachód, trasą pokrywającą się z przebiegiem niebieskiego szlaku Władysława Łęgi. Z głównej drogi zbaczamy na ścieżkę z prawej strony i docieramy do kładki przez Wdę; w tym miejscu, niebieski szlak odchodzi w lewo. Na drugim brzegu kierujemy się na wprost; jedziemy różnymi dróżkami, by w końcu skręcić w prawo zjeżdżając w stronę rzeki. Leżącą na kamieniach kładką przedostajemy się na przeciwległy brzeg. W okresach podniesionego stanu wody na Wdzie przejście może okazać się niemożliwe; wówczas musimy zaradzić sytuacji, docierając do Gródka leśnymi drogami. Na drugim brzegu gruntową drogą docieramy do wiejskiego kościoła, jedziemy asfaltem, skręcamy w prawo w las. Betonową ścieżką podążamy przy kanale do zapory na rzece; przejeżdżamy przy zasuwach i skręcamy w lewo. Polną drogą jedziemy do skraju boru, gdzie zakręcamy w prawo, a po chwili w drugą stronę na zarośniętą chaszczami drogę. Jedziemy przy słupach sieci elektrycznej. Niespodziewanie szlak odbija w prawo, w straszliwe chaszcze, które – jeśli nie jesteśmy zdecydowanymi na wszystko odkrywcami – lepiej ominąć jadąc dalej na wprost. I tak dotrzemy do drogi, którą prowadzi nasz szlak. Kilkaset metrów przedzieramy się przez parzące krzaki do rzeki, skręcamy w lewo na nieco mniej zarośniętą ścieżkę. Klucząc po różnych dróżkach, prawie błądzimy; w dole z prawej strony widzimy zakola Wdy. Wreszcie docieramy, cali pokłóci i wyczerpani, do utwardzonej leśnej drogi – skręcamy w prawo. Opisany wyżej fragment szlaku najlepiej jest przejechać zimą i wczesną wiosną kiedy nie ma bylin, a przez pozbawione liści krzaki widać drogę. Po przejechaniu około jednego kilometra dojeżdżamy do zabudowań w Spławie. Asfaltową szosą szybko dojeżdżamy do wioski Żur. Na skrzyżowaniu szos skręcamy w lewo, docieramy do elektrowni wodnej. Przejeżdżamy przez pierwszy most na kanale i jedziemy wzdłuż niego do kolejnego mostku. Polną drogą docieramy do wąskiej wyasfaltowanej drogi – w lewo. Chwilę jedziemy skrajem lasu, a następnie leśną ścieżką przy Jeziorze Żurskim, przecinamy dwa strumyki. Wreszcie dojeżdżamy do małej, dzikiej plaży, gdzie możemy odpocząć na drewnianej leśnej ławce. Kierujemy się w lewo, skręcamy w przeciwną stronę na leśną drogę, którą przecinamy czerwony szlak Zyglera-Zagłoby i asfaltową drogę – jesteśmy opodal Grzybka.

ODCINEK: skrzyżowanie z szlakiem im. Zyglera-Zagłoby koło Grzybka – Tleń (6,9 km)

Od skrzyżowania naszego żółtego szlaku z czerwonym szlakiem oddalamy się bardzo przyjemną i łatwą drogą przy jeziorze, zjeżdżamy w krzaki i wykonujemy podjazd po wąskiej ścieżce. Podążamy obok leśnych ogrodzeń, zakręcamy w prawo na utwardzoną drogę, którą – prawie natychmiast – pozostawiamy, bo dwukrotnie skierowujemy się w lewo. Teraz przejeżdżamy przez drewniany, przydaszony mostek, a za nim skręcamy w lewo na podjazd. Chwilę kluczymy, ponownie docieramy do ścieżki przy brzegu jeziora. Przecinamy tory kolejowe przy moście nad Jeziorem Żurskim; od tej chwili podążamy – tak jak wskazują znaki – do szosy, gdzie przejeżdżamy obok pomnika upamiętniającego pomordowanie przez hitlerowców – w lutym 1945 r. – chorych i osłabionych więźniów obozu koncentracyjnego. Wjeżdżamy w las i skręcamy w stronę Tlenia. Jedziemy równolegle do szosy, z prawej strony dochodzi spotkany na początku odcinka czerwony szlak Zyglera-Zagłoby. Pokonujemy atrakcyjny szybki zjazd i wypadamy na szosę w Tleniu. Przejeżdżamy na drugi brzeg jeziora spotykając na skrzyżowaniu oznaczenia innych szlaków turystycznych.

ODCINEK: Tleń – Stara Rzeka (7,5 km)

Od krzyżówki dróg w Tleniu jedziemy drogą do Łążka, przecinamy rzekę Prusinę. Z asfaltu zjeżdżamy na gruntową drogę przy zabudowaniach. Robimy podjazd, a następnie na skraju lasu skręcamy w prawo. Po pewnym czasie kierujemy się na północ; wjeżdżając na leśną dróżkę prowadzącą opodal Wdy. Robimy zjazd, mijamy poprzewracane kłody. Przy pomoście, od zachodu dochodzi niebieski szlak Harcerzy Światowida. Teraz oba szlaki, przyrzeczną doliną, prowadzą razem; wąskimi dróżkami i ścieżkami, które pokrywa warstwa butwiejących, opadłych liści jedziemy na północ. Oba szlaki robią na tym odcinku kapitalne wrażenie; z boku, spokojnie i majestatycznie płynie Wda; liściaste drzewa, niczym witraże gotyckich świątyń, filtrują promienie słońca. Technicznie miejscami trasa trudna – szlak przecinają powalone drzewa, droga pełna jest niespodzianek, a w okresie wzmożonej wegetacji roślin czekają na nas parzące byliny. Teren jest urozmaicony, robimy liczne podjazdy i zjazdy. Tuż przed Starą Rzeką pokonujemy piaszczyste fragmenty w sosnowym lesie. Na drzewie spotykamy strzałkę skierowującą nas ku Wdzie; pozostawiamy niebieski szlak i jedziemy w stronę zabudowań, za którymi skręcamy w stronę kładki (UWAGA: obecnie, ze względu na brak kładki należy kontynuować wędrówkę ze szlakiem niebieskim do Starej Rzeki, red.). Na drugim brzegu czeka nas długi i stromy podjazd, w trakcie którego zmieniamy drogę. Różnymi, często pokrytymi warstwą piachu, drogami jedziemy skrajem lasu i łąk w Starej Rzece. W końcu docieramy do szosy, którą szlak przecina zygzakiem; spotykamy dwa inne szlaki – czerwony Stu z Nieba i czarny do Osia.

ODCINEK: Stara Rzeka – Błędno (9,6 km)

Od skrzyżowania z innymi szlakami turystycznymi w Starej Rzece skręcamy z asfaltu w prawo na leśną drogę i sosnowym, czasami młodszym, borem docieramy do zakola Wdy. Nieznacznie klucząc poruszamy się wzdłuż brzegu w pofałdowanym terenie. Na chwilę oddalamy się w las, docieramy do kolejnego zakrętu kaszubsko-kociewskiej rzeki. Okolica jest ładna, spokojna; między drzewami prześwituje odbijająca niebo tafla wody. Szlak czasami skręca korygując swój bieg. Przy kolejnym zakolu widzimy w oddali jak skomplikowane meandry wyrzeźbiła w tutejszym terenie rzeka. Zarastającą bylinami, przysypaną igliwiem drogą oddalamy się od Wdy. Kierując się cały czas na wprost dojeżdżamy do brukowanej drogi i skręcamy w nią w lewo. Mijamy drewniane schronienia przed deszczem, zmieniamy nawierzchnię na asfaltową i docieramy do skrzyżowania z drogą do Śliwic. Kierujemy się na zachód i razem ze spotkanym niebieskim szlakiem Partyzantów AK docieramy do mostu nad Wdą w Błędnie , przy którym dochodzi czerwony szlak Jezior Kociewskich. Na leśnym parkingu, na drugim brzegu rzeki, szlak im. Alfonsa Hoffmanna kończy bieg.

 

Opis z przewodnika: Włodzimierz Bykowski „Bory Tucholskie nie tylko ekstremalnie”, 2006

Trasy w okolicy

Trasa Leosia – Błędno - najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Trasa Leosia – Błędno - ile km?

Długość trasy wynosi 40 km (szczegóły)

ile czasu potrzeba na pokonanie trasy Leosia – Błędno ?

Na pokonanie tej trasy o długości 40 km należy przeznaczyć 1-2 dni (szczegóły)

Gdzie znajduje się trasa Leosia – Błędno ?

Trasa Leosia – Błędno prowadzi przez województwo kujawsko-pomorskie (szczegóły)

Kategorie

Rodzaje szlaku: Szlak pieszy (znakowany). Miejscowości: Błędno, Leosia, i Tleń. Regiony: Bory Tucholskie, Świecki (powiat), i Wdecki Park Krajobrazowy. Województwa: kujawsko-pomorskie.

Ostatnia modyfikacja: 19 stycznia 2021