Szlak rowerowy czerwony

Kod szlaku: TO-7006-c

Po gminie Czernikowo (szlak rowerowy czerwony)

Okolice Czernikowa

4.10 (81%) - 10 głosy

30 km

Opis

Tekst publikowany dzięki uprzejmości Oddziału Miejskiego PTTK w Toruniu

W roku 2000 odbyły się na terenie gminy Czemikowo warsztaty edukacyjne „Ścieżka po Gminie”. Jednym z pomysłów realizowanych przez ich uczestników było opracowanie projektu trasy rowerowej wiodącej pośród pięknych, ciekawych miejsc gminy. Współdziałanie władz lokalnych z Oddziałem Miejskim PTTK w Toruniu zaowocowało wyznaczeniem przez działaczy społecznych towarzystwa pierwszego szlaku rowerowego na terenie Gminy Czernikowo. Szlak ten, oznakowany znakami czerwonymi, liczy ok. 30 km i prowadzi z Czemikowa, przez Witowąż, Pokrzywno, Wilcze Kąty, Nowogródek, i Osówkę spowrotem do Czernikowa.  Atrakcje szlaku to urocza przyroda, przepiękne widoki, liczne zabytki i ślady po dawnych mieszkańcach.

0,0 km Czernikowo – miejscowość na Ziemi Dobrzyńskiej w powiecie toruńskim, województwie kujawsko-pomorskim na trasie Toruń -Lipno, ponad 3 000 mieszkańców. Nazwa pochodzi od Czyrznika (Czernika) lub czyżni – cierniowych krzewów. Wieś już w 1309 roku była sie­dzibą parafii, należała do biskupów płockich do XVIII w., potem do hrabiego Antoniego Norberta Nałęcza herbu Nałęcz (posła na sejm czteroletni), w poł. XIX w. do Zielińskich, herbu Świnka, krótko Rościszewskich herbu Jastrzębiec. Rozwój wsi nastąpił  w I poł. XX wieku (wraz z rozwojem kolei, przeniesieniem siedziby gminy z Obrowa) i po wojnie. Kościół p.w. św. Bartłomieja był budo­wany w połowie XIV w. (przyjmuje się datę 1366) z fundacji w/w biskupów płockich w stylu gotyckim. Wielokrotnie przebudowywany (1641, 1904) i odnawiany (1719, 1798, 1966),  częściowo regotyzowany,   zachował oryginalne fragmenty gotyckie, wnętrze zaś nabrało charakteru barokowo-ludowego. Korpus jest na planie prostokąta, wieża czworoboczna ze skarpami, do niej dobudowana cylindryczna wieżyczka schodkowa z wejściem na chór i do dzwonów.

Prezbiterium orientowane na wschód, wydłużone, z dobudowanymi kapliczkami i zakrystiami. W ścianie  południowej zarys pierwotnego okna ostrołukowego, XVI-wieczne inskrypcje nagrob­ne, gmerki i dołki zarazowe. Wnętrze zbarokizowane, sklepienie pozorne kolebkowe, polichromia z 1908 roku. Wnętrze zbarokizowane, częściowo przemalowana (pozbawiona wcześniejszych wizerunków Matek Boskich z herbami Polonii, Rusi, Pogoni, Ziemi Dobrzyńskiej). Wystrój barokowy i XX-wieczny. Ołtarz główny barokowy z XVIII w., w ołtarzu rzeźby świętych, obraz ukrzyżowania oraz otoczony niegdyś kultem obraz matki Boskiej Czernikowskiej z Dzieciątkiem, w żelaznej sukience, z II poł. XVII w.; plakietki wotywne.

Wiele innych elementów: puszki, kielichy, feretrony, monstrancja, itp. W kruchcie marmurowe tablice nagrobne okolicznych ziemian (herbu Nałęcz, Poraj) i księży. Cmentarz przykościelny z nagrobkami z pocz. XIX w. w otoczeniu kasztanów i 100 letniego dębu. Plebania – z pół. XIX w,, pseudoklasycystyczna -eklektyczna. Cmentarz kat. z II pół. XIX w. z ciekawymi nagrobkami i kaplicą grobową. Pomnik – krzyż dziękczynny z 1945 roku. Kilka stuletnich domów w centrum wsi, budynek stacji kolejki wąskotorowej. Tablica – pomnik pomordo­wanych nauczycieli przy szkole. Po drodze do Witowęża powojenna kapliczka Matki Bożej Różańcowej.

2,4 km Witowąż – krzyż choleryczny po epidemii z 1831 roku – tzw. karawaka, wielokrotnie prze­kształcony, przeniesiony; drewniany z trzema krzyżykami na ramionach i szczycie, z figurką Matki Boskiej. Na wzgórzu ruiny wiatraka koźlaka z przełomu XIX/XX w. przenie­sionego spod Lipna, nieczynnego od lat 70-tych. Po drodze do Osówki murowana kapliczka z 1949 r. z figurką MB i krzyżem. Po lewej widok na pradolinę jeziora Steklin. Odbicie do Osówki. W drodze ciekawy kompleks lasów sosnowych, w sezonie bogatych w grzyby.

6,3 km Pokrzywno  – wieś w lasach ossowskich należących do nadleśnictwa Dobrzejewice.  Kapliczka murowana, trzykondygnacyjna z figurą MB Różańcowej, po 1945 roku z żeliwnym ogrodzeniem z liliami z przełomu XIX/XX w. Domek myśliwski w lesie z możliwością rozpalenia ogniska – pieczone kiełbaski, prosię. Ciekawe zbiorowiska roślinności torfo­wej i łąkowej we wsi Pokrzywno i Kwirynowo. Odbicie w kierunku Osieka nad Wisłą i Obrowa

10,9 km Wilcze Kąty  – poewangelicka wieś, cmentarz ewangelicki (wcześniej też innych wyznań protestanckich) z II pot. XVIII w., zdewastowany i zakrzewiony z pozostało­ściami płyt, stell i obejść, pochówek z 1950 r. W pobli­żu dawny budynek szkolny z kaplicą ewangelicką z czerwonej cegły i żeliwną dzwonnicą. W dalszej czę­ści wsi nieczynna już szkoła tysiąclatka z boiskiem miejscem na ognisko.

11,7 Zabłocie  – chałupa drewniana z II poł. XIX w., do 2000 r. kryta strzechą, studnia – żuraw z żelazistą wodą oraz okazja do upieczenia kiełbasek i świniaka. Obok ciekawe kilkunastometrowe tuje. Możliwość odbicia dwóch kilometrów ze szlaku w kierunku Wisły. Można zjechać z trasy w kierunku na :  Starorzecze Wisły z możliwością przejścia na Zieloną Kępę – wyspę pomiędzy starym a nowym nurtem rzeki; przy połączeniu nurtów miejsce dobre do wędkowania. Stare wały p.powodziowe. Miejsce atrakcyjne widokowo.

13,1 Trakt nowożytny  – (w lesie) z XVI wieku z Torunia (Złotorii) do Bobrownik – Włocławka – Dobrzynia – częściowo na miejscu wcześniejszego średniowiecznego, szlak przemar­szu wojsk szwedzkich, napoleońskich, rosyjskich .

15,2 Nowogródek  –  wieś z kompleksu dóbr Zielińskich herbu Świnka; krzyż drewniany w lesie z 1946 roku; ślady niezweryfikowanego pozytywnie „grodziska”; we wsi jest kapliczka MB Różańcowej z 1948 roku wystawiona przez pracowników byłego folwarku;  zabudowania podworskie z I poł. XIX w. (służbówka, wozownia) i folwarcz­ne (ob. popegeerowskie) obory, stajnie, stodoła ( z pocz. XX w.); dwór Urbańskich z poł. XIX w. z resztkami parku, systemu wodnego ze stru­mieniem, oczkiem i mostkiem. Widok na Nieszawę – miasto po drugiej stronie Wisty. Możliwość zjazdu z trasy i popłynięcia promem do tego średniowieczne­go miasta lub odbicia w kierunku Wąkola (siedziba obrębu lesnego w dworze z lat 20-tych XX w.) i Mienia (leśniczówka) z możliwością obejrzenia ciekawych przełomów, meandrów rzeki Mień – dopływu Wisły i żeremi bobra.

22,4 Jezioro Zacisze  – bezodpływowe jeziorko otoczone lasami, możliwość kąpieli (kąpielisko niestrzeżone z pomostem), plażowania, obejścia wokół, niedaleko dąb – pomnik przyrody. Możliwość odbicia do wsi Wieprzeniec i Wylewy

22,9 Osówka  –  (murowane z cegły domy i krzyż z k. XIX w., kaplicz­ka; była pastorówka z pół. XIX w. z 400-letnim cisem). Dalej (poza trasą) Makowiska (drewniane chaty, poewangelicki kościół z 1930 roku i cmentarz ewangelicki z I pół. XVIII w.)

30,0 Czernikowo  –  powrót drogą z Osówki do Czernikowa

W Gminie Czemikowo oprócz miejsc poznanych na ścieżce warte są też do zwiedzenia: kościół neogotycki z ciekawym ołtarzem i polichromią w Mazowszu, cmentarz katolicki, kaplica Lissowskich, pomnik martyrologiczny; ośrodek wypoczynkowy nad jeziorem Kijaszkowo z parkiem podworskim; jezioro Liciszewy, cmentarz poewangelicki i była tysiąclatka; grodzisko (z X -XIII w.) wczesnośredniowieczne, pokasztelańskie nad jeziorem Steklin; dwór klasycystyczny Zielińskieh, Linowskich w Steklinie, kapliczka MB Skępskiej ; zabudowania podworskie i chaty tzw. Poniatówki w Steklinku.

Piotr Buczyński, Dariusz Chrobak i Robert Linkiewicz.

 

Znakowany turystyczny szlak rowerowy w kolorze czerwonym, z przebiegiem j/w został wyznaczony w terenie przez działaczy społecznych z Odziału Miejskiego PTTK im. Mariana Sydowa w Toruniu, który jest administratorem szlaku i posiada pełne prawa autorskie związane ze szlakiem (przebieg trasy, kilometraż, kod szlaku, symbolika, nazwa i opis krajoznawczy)

Trasy w okolicy

Trasa Po gminie Czernikowo - najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Trasa Po gminie Czernikowo - ile km?

Długość trasy wynosi 30 km (szczegóły)

ile czasu potrzeba na pokonanie trasy Po gminie Czernikowo ?

Na pokonanie tej trasy o długości 30 km należy przeznaczyć do 4 godzin (szczegóły)

Gdzie znajduje się trasa Po gminie Czernikowo ?

Trasa Po gminie Czernikowo prowadzi przez województwo kujawsko-pomorskie (szczegóły)

Kategorie

Rodzaje szlaku: czerwony i Szlak rowerowy (znakowany). Miejscowości: Czernikowo. Regiony: Toruński (powiat). Województwa: kujawsko-pomorskie.

Ostatnia modyfikacja: 19 stycznia 2021