Kod szlaku: KP-4011z
Spis treści: Mapa trasy | Opis | Komentarze
Mapa
Opis
Tekst publikowany dzięki uprzejmości Starostwa Powiatowego w Tucholi
CHARAKTERYSTYKA SZLAKU CISÓW STAROPOLSKICH
Zielony pieszy szlak turystyczny z Błądzimia do Tlenia cechuje różnorodność krajobrazów (sosnowy bór, rolnicze tereny, mroczna dolina rzeki Prusiny). Za główną atrakcję szlaku należy uznać, unikalny w skali kraju, rezerwat „Cisów Staropolskich” im. Leona Wyczółkowskiego, w którym znajduje naturalne skupisko tych drzew, z czego najstarszy o imieniu „Chrobry” liczy około 600- 700 lat. Pomnikowe cisy były tematem linorytów Leona Wyczółkowskiego.
PRZEBIEG SZLAKU CISÓW STAROPOLSKICH
Od stacji kolejowej Błądzim, przy której rozpoczyna się jeszcze żółty szlak im. Pawła Gackowskiego, szlak prowadzi na północ, a następnie po 600 m skręca w prawo przez tory na uszlachetniony leśny trakt do miejscowości Rykowisko, w której stoi kościół o wystroju z rogów jelenich; w ołtarzu głównym znajduje się barokowy obraz Bartłomieja Strobla. Przy kościele, szlaki się rozdzielają. Z Rykowiska turystyczna trasa wiedzie skrajem użytków rolnych i lasu do przejścia przez tory kolejowe a dalej lasami. Na skraju miejscowości Wierzchlas, przed parkingiem ponownie spotyka się żółty szlak Gackowskiego i skręca w prawo na drogę przez tory gdzie dochodzi jeszcze czarny szlak Sulisławskiego i dalej szlak prowadzi przy drewnianym oraz drucianym ogrodzeniu okalającym teren rezerwatu Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego. Szlaki mijają drewnianą bramę rezerwatu przyrody, a z nim najpierw odchodzi żółty w prawo a we wsi Cisiny czarny i wkracza w leśny kompleks, w którym piaszczystymi drogami prowadzi do mostu nad rzeczką Ryszką – od tego miejsca szlak biegnie na północny wschód okolicami leśnego cieku wodnego. Po drodze na turystę czekają ciekawe, malownicze pejzaże. Mija Jakubowo i przed jeziorem Wierzchy z lewej strony dochodzi niebieski szlak „Wszędołazów”. Szlak przechodzi przez wieś Wierzchy, gdzie przy szkole podstawowej znajduje się węzeł szlaków turystycznych. Chwilę szlak prowadzi asfaltem, skręca w lewo na wiejską drogę, a za jakiś czas przecina szosę do Tucholi. Turystyczna trasa kluczy, doprowadza do malowniczej doliny rzeki Prusiny, którą przecina się metalową kładką. Przy ogrodzeniach dochodzi się do asfaltu. Szlak kończy się przy stacji kolejowej w Tleniu.
- Bykowski, T. Frymark, Szlaki turystyczne w Rezerwacie Biosfery Bory Tucholskie ze szczególnym uwzględnieniem Powiatu Tucholskiego, Tuchola – Bydgoszcz 2013
Tekst publikowany dzięki uprzejmości Bractwa Czarnej Wody i GOK w Osiu
Szlak „Cisów Staropolskich” ( KP-4011-z), o długości 26,7 km (w gminie ok. 12 km) – pieszy, znaki zielone. Trasa:Tleń – Wierzchy – Zgorzały Most – Homer – rez. Cisy Staropolskie im. L. Wyczółkowskiego – Rykowisko – stacja PKP Błądzim.
Najstarszy szlak prowadzący przez centralne partie Borów Tucholskich. Ułatwia odwiedzenie utworzonego już w 1827r. rezerwatu chroniącego naturalne stanowisko cisa. Obecnie rezerwat nosi nazwę Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego. Artysta wykonał tu wiele swoich prac.
- Tleń – Zgorzały Most. Początek na stacji PKP w Tleniu (0 km). Dalej szlak prowadzi do mostu na Prusinie (0,3 km)i drogą asfaltową w kierunku Łążka. Na skraju lasu (1 km)skręca w lewo. Biegnie za ośrodkiem wypoczynkowym, przez kładkę na Prusinie, przecina linię kolejową Laskowice – Czersk (2,2 km)w pobliżu Traktu Napoleońskiego. Dalej prowadzi wzdłuż osady Wygoda, przecina drogę: Tleń – Tuchola i dociera do wsi Wierzchy (4,1 km). Zielony skręca w lewo, biegnie pośród zabudowań, wkracza na brukową drogę (z prawej dochodzi szlak niebieski) i prowadzi do przesmyku między jeziorem Wierzchy a jeziorem bez nazwy. Za przesmykiem szlaki rozchodzą się. Dalej szlak zielony prowadzi drogą (z prawej na wzniesieniu ambona myśliwska) i dociera do Zgorzałego Mostu (6,5 km).
UWAGA!
Ciekawostką jest staw zaporowy – spiętrzenie Ryszki, budynki starego młyna i tartaku. W pobliżu mały cmentarz przedwojennych właścicieli młyna. Obecnie w młynie pracuje turbina o mocy 12 kW.
- Zgorzały Most – most na Ryszce(Homer). Za zabudowaniem gospodarczym (z lewej strony Ryszka) pod górę piaszczystą drogą i na rozwidleniu w lewo. Dalej prowadzi lasem (z lewej w oddali dolina Ryszki), na jednym ze skrzyżowań leśnych dróg skręca w lewo. Wkrótce wkracza na drogę pożarową nr 5, przechodzi pod linią energetyczną i ostrym zjazdem dociera do Ryszki (z lewej spiętrzenie wody i mała elektrownia, urokliwe ciche miejsce na krótki odpoczynek). Tu ostro skręca w prawo – znaki słabo widoczne (10 km). Długie piaszczyste podejście, na skrzyżowaniu lekkim łukiem w lewo. Na skrzyżowaniu z kamiennym drogowskazem (Homer, Zielonka) szlak ponownie skręca w lewo w kierunku Homera – z lewej meandrująca Ryszka. Malowniczą, ale piaszczystą, leśną drogą dociera do drogi utwardzonej białym tłuczniem i w lewo do mostu na Ryszce; Warto tu odpocząć (13,3 km).
- Most na Ryszce – rezerwat Cisy Staropolskie. Za mostem na skrzyżowaniu prosto w leśną drogę, niebawem w prawo (droga uciążliwa, piaszczysta). W dali z prawej zabudowania wsi Lisiny. Szlak biegnie prosto przecinając żwirową drogę, z lewej mija łąki i dociera do przejazdu kolejowego na trasie Laskowice – Chojnice (16,5 km).Dalej biegnie prosto przez kolejne skrzyżowania leśnych dróg (oznakowania mało widoczne). Wyprowadza na łąki na skraju wsi Cisiny. Za pierwszym zabudowaniem łączy się z czarnym szlakiem im. Kazimierza Sulisławskiego (18 km). Obydwa wiodą drogą przez wieś i docierają do ogrodzenia rezerwatu Cisy Staropolskie. Dalej prosto wzdłuż ogrodzenia, wkrótce dołącza do nich żółty szlak im. Pawła Gackowskiego. Szlaki docierają do bramy wejściowej rezerwatu (20 km).
UWAGA!
Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego – rezerwat położony w Nadleśnictwie Zamrzenica nad jeziorem Mukrz, o powierzchni około 37 ha. Jest pozostałością po pierwotnej puszczy pomorskiej z najpiękniejszym i największym skupiskiem cisów w całej Europie. Cisy w ilości ok. 4000 sztuk występują tam wśród niebotycznych sosen, starych dębów, lip, grabów, brzóz, jaworów, olch. Wiek i pierścienie cisów są różne. Cisy zostały objęte ochroną od 1827 r. Rezerwat udostępniony do zwiedzania. Wydzielono tu trasę zwiedzania oraz miejsca służące prowadzeniu zajęć z zakresu edukacji przyrodniczej.
- Rezerwat Cisy Staropolskie– stacja PKP Błądzim. Szlak prowadziwzdłuż płotu, przekracza linię kolejową: Bydgoszcz – Kościerzyna, za przejazdem dociera do drogi asfaltowej do Błądzimia (z prawej duży parking). Wkracza na szosę, kolejny raz przekracza tę samą linię kolejową, mija osadę Rykowisko (znajduje się tu drewniany kościółek z cennym obrazem Koronacji NMP z 1640 r.) i dochodzi do ruchliwej trasy Świecie – Tuchola (z lewej Błądzim i jeziora: Święte, Dąbrowa, Ostrowite). Przekracza drogę i prowadzi do stacji PKP Błądzim (26,7 km).
Tekst pochodzi z przewodnika “GMINA OSIE – PRZEWODNIK TURYSTYCZNY” wydanego przez Gminny Ośrodek Kultury w Osiu we współpracy z Bractwem Czarnej Wody.
Trasy w okolicy
Trasa Błądzim – Tleń - najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Trasa Błądzim – Tleń - ile km?
Długość trasy wynosi 26.7 km (szczegóły)
ile czasu potrzeba na pokonanie trasy Błądzim – Tleń ?
Na pokonanie tej trasy o długości 26.7 km należy przeznaczyć do 6 godzin (szczegóły)
Gdzie znajduje się trasa Błądzim – Tleń ?
Trasa Błądzim – Tleń prowadzi przez województwo kujawsko-pomorskie (szczegóły)
Kategorie
Rodzaje szlaku: Szlak pieszy (znakowany) i zielony. Miejscowości: Błądzim i Tleń. Regiony: Bory Tucholskie i Świecki (powiat). Województwa: kujawsko-pomorskie.Ostatnia modyfikacja: 4 maja 2021
Wybraliśmy się na szlak w dniu dzisiejszym. Jest on wyjątkowo piękny. Chyba jeden z najpiękniejszych w okolicy, zwłaszcza jesienną porą. Rezerwat Cisów Staropolskich to unikalne, dziewicze miejsce. Niestety nie był czynny, gdy byliśmy pod głównym wejściem. Dostrzec można tylko to, co za płotem, ale i tak robi to fantastyczne wrażenie.
Generalnie trasa jest bardzo urozmaicona, dużo ciekawych miejsc wartych obejrzenia i wiele wspaniałych krajobrazów.
Gdyby nie jeden, jakże istotny mankament, mógłbym dać tej trasie maksymalną ocenę. Chodzi o oznakowanie szlaku, które jest delikatnie mówiąc beznadziejne. Znaki na drzewach są bardzo mało widoczne, czasami wręcz trzeba podejść bardzo blisko, by upewnić się, czy idziemy właściwie.
Niestety są także odcinki gdzie tego oznaczenia w ogóle nie ma! W pewnym momencie odnosi się wrażenie, że idziemy w ciemno. Przez kilka kilometrów w lesie oznaczenia nigdzie nie sposób znaleźć. Tylko wydrukowana mapa z bieżącą lokalizacją na GPS’ie pozwala w miarę dobrze ocenić sytuację.
Konieczne jest odświeżenie oznakowania na tym szlaku!
Uwaga również na około 500m odcinek ruchliwej drogi relacji Świecie-Tuchola. Przejście tamtędy nie jest bezpieczne.
Pokonanie szlaku zajęło nam około 6 godzin z kilkoma krótkimi postojami.
Marsz w średnim tempie, raczej spokojnym.
Czy polecam się wybrać?
Jak najbardziej. Proszę jednak pamiętać o zabraniu dokładnej mapy i zrobieniu powtórki z manualnej nawigacji. Przyda się również GPS, bo oznakowanie z pewnością nie zapewnia beztroskiego przejścia. Można się po prostu pogubić.
Szlak prowadzi głównie urokliwymi terenami leśnymi. Po drodze kilka miejsc na spokojny odpoczynek. Mapa i ślad GPS rzeczywiście może się przydać, ale nie wszędzie. W większości kluczowych miejsc jest oznaczenie, chociaż na całym szlaku wymaga ono odświeżenia i uzupełnienia. Powyższy opis przejścia jest także pomocny. Trasę polecam. Nie jest specjalnie wymagająca, a na wędrowca czeka kilka atrakcji